Błąd w skryningu i potrzeba zapewnienia jakości
- Badanie cytologiczne szyjki macicy jest powszechnie stosowane dla wykrywania raka szyjki w najwcześniejszych stadiach rozwoju, gdy leczenie jest najbardziej efektywne.
- Ostatnie badania wykazały, że badanie to może uratować wiele istnień ludzkich.
- Aby badanie to było skuteczne, wymaz z szyjki macicy musi być pobrany starannie, rozmaz prawidłowo wykonany i opracowany technicznie a preparat analizowany i oceniony w pracowni z wysokim stopniem dokładności.
- Moduł ten wyjaśnia, w jaki sposób osiągnąć i utrzymać wysoki standard funkcjonowania pracowni cytologicznej.
Zapewnienie jakosci jest nieodzowne dla zmniejszenia ryzyka bledów w cytologii szyjki macicy.
Istnieja 3 glówne typy bledów:
- Błędy związane z pobieraniem materiału.
- Błędy związane z procesem laboratoryjnym.
- Błędy związane z interpetacją.
Do 10% rozmazów pochodzacych od kobiet ze zmianami przedrakowymi lub wczesnym rakiem inwazyjnym szyjki macicy moze nie zawierac nieprawidlowych komórek. Istnieja trzy mozliwe wyjasnienia tej sytuacji:
Błędy w pobieraniu i wykonywaniu rozmazu: |
Błęy w utrwalaniu i opracowaniu technicznym rozmazu: |
Błędy w interpretacji rozmazu |
1 |
Obszar strefy transformacji nie został wystarczająco objęty w trakcie pobierania materiału |
1 |
Morfologia komórek nie jest wystarczająco zachowana |
1 |
Spadek koncentracji w czasie skryningu |
2 |
Nieprawidłowe komórki nie zostały przeniesione ze szpatułki na szkiełko |
2 |
Stosunek jądrowo/cytoplazmatyczny zaburzony |
2 |
Przyzwyczajenie - Podświadomy proces, w którym mózg ignoruje powtarzający się sygnał. |
3 |
Zmiana CIN może być mała i/lub wysoko zlokalizowana w kanale szyjki macicy, poza zasięgiem szpatułki |
3 |
Obrysy jądra i struktura chromatyny słabo zachowana |
3 |
Rozpraszanie uwagi w trakcie skryningu (rozmowa telefoniczna) |
|
|
4 |
Blade wybarwienie jądra i brak kontrastu jądro/cytoplazma |
4 |
Niedostateczny skryning całego preparatu |
|
|
5 |
Błąd w oznaczaniu preparatu |
5 |
Zmęczenie (skrining zbyt dużej liczby preparatów) |
|
|
|
|
6 |
Niewystarczające wyposażenie optyczne mikroskopu lub ergonomiczne |
|
|
|
|
7 |
Błąd w trakcie pisania wyników |
Rozpoznania fałszywie ujemne i fałszywie dodatnie:
Rozpoznanie fałszywie ujemne jest wówczas, gdy cytotechnik nie znajduje komórek nieprawidłowych, które są w rozmazie.
Rozpoznanie fałszywie dodatnie jest wówczas, gdy rozmaz jest ujemny, a w wyniku zawarta jest informacja o obecności komórek nieprawidłowych.
Rozpoznania fałszywie ujemne są szczególnie szkodliwe, gdyż na skutek braku właściwego rozpoznania pacjentka nie jest odpowiednio leczona.
UWAGA
Do 45% rozmazów pochodzacych od kobiet z zaawansowanym rakiem moze nie zawierac komórek rakowych.
Zdarza sie tak dlatego, ze zmiany sa czesto martwiczo zmienione i owrzodziale, a wówczas rozmaz zawiera wylacznie krew neutrofile i masy martwicze (tzw. diathesis maligna). Cytotechnicy moga zminimalizowac ten problem przez systematyczna ocene rozmazu pod katem jego adekwatnosci i informowanie osoby pobierajacej wymaz o jakosci rozmazu.