POŁĄCZENIE NABŁONKA CYLINDRYCZNEGO Z WIELOWARSTWOWYM PŁASKIM, METAPLAZJA I STREFA TRANSFORMACJI.

Miejsce, w którym nabłonek cylindryczny łączy się z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim przesuwa się w stosunku do ujścia zewnętrznego szyjki w zależności od wieku kobiety. Po porodzie nastepuje wywinięcie nabłonka cylindrycznego na część pochwową szyjki a wywinięty nabłonek cylindryczny ulega metaplazji płaskonabłonkowej. Miejsce, w którym to się dzieje nazywamy strefą transformacji.

METAPLAZJA – definicja

• Metaplazja to zamiana jednego dojrzałego nabłonka na inny dojrzały nabłonek.
• Jest to zwykle zmiana adaptacyjna w odpowiedzi na długotrwałe podrażnienie jakiegokolwiek rodzaju lub na wpływy hormonalne.
• Metaplazja jest procesem odwracalnym ale po usunięciu czynnika drażniącego powrót do poprzednio znajdującego się nabłonka nie często się zdarza.
• Metaplazja występuje w różnych miejscach, np. w nabłonku żołądka, oskrzeli lub pęcherza moczowego.

METAPLAZJA W SZYJCE MACICY POLEGA NA ZAMIANIE NABŁONKA CYLINDRYCZNEGO (GRUCZOŁOWEGO) W NABŁONEK WIELOWARSTWOWY PŁASKI.

Wyróżniono trzy histologiczne stopnie metaplazji w szyjce macicy:

• Stopień 1: Hiperplazja komórek rezerwowych – komórki te zaczynają się dzielić w nabłonku endocerwix.
• Stopień 2: Niedojrzała metaplazja płaskonabłonkowa. Proliferujące komórki rezerwowe tworzą kilka warstw niedojrzałych komórek. Na powierzchni widoczna jest jeszcze często warstwa śluzotwórczych komórek cylindrycznych.
• Stopień 3: Dojrzała metaplazja płaskonabłonkowa. Niezróżnicowane komórki różnicują się do dojrzałego nabłonka wielowarstwowego płaskiego, który praktycznie trudno odróżnić od prawidłowego (nie metaplastycznego) nabłonka.

 

Hiperplazja komórek rezerwowych nabłonka gruczołowego szyjki macicy. Obraz histologiczny..	Niedojrzała metaplazja nabłonka wielowarstwowego płaskiego szyjki macicy. Obraz histologiczny..	Dojrzała metaplazja nabłonka wielowarstwowego płaskiego szyjki macicy. Obraz histologiczny.	Metaplastyczna zamiana nabłonka walcowatego szyjki macicy w nabłonek wielowarstwowy płaski.

METAPLAZJA W SZYJCE MACICY I JEJ PODSTAWY FIZJOLOGICZNE

• Od urodzenia aż do pokwitania nabłonek endocervix jest nabłonkiem cylindrycznym a nabłonek wielowarstwowy płaski pokrywa ectocervix. Pomiędzy tymi nabłonkami znajduje się pierwotne miejsce połączenia nabłonków.
• W czasie pokwitania i w czsie pierwszej ciąży objętość szyjki się zwiększa w odpowiedzi na wpływy hormonalne. Nabłonek cylindryczny (endocerwikalny) wywija sie na część pochwową szyjki co eksponuje go na kwaśne pH pochwy, które jest bodźcem do zmian metaplastycznych.
• Metaplazja jest zmianą wieloogniskową. Rozpoczyna się w kryptach gruczołów i na szczytach kosmków błony śluzowej, po czym zmiany zlewają się i może dojść do zamiany całej powierzchni wywiniętego nabłonka cylindrycznego w wielowarstwowy płaski.

 

Połączenie nabłonków w szyjce macicy przed pokwitaniem.	Wywinięcie nabłonka endocerwikalnego w czasie pokwitania i pierwszej ciąży.
Metaplazja nabłonka endocerwikalnego w strefie transformacji.	Relokacja miejsca połączenia nabłonków po menopauzie.

Klucz:

• 1. Prawidłowy nabłonek wielowarstwowy płaski
• 2. Nabłonek cylindryczny endocervix
• 3. Połączenie nabłonków (wielowarstwowego płaskiego i cylindrycznego)
• 4. Wywinięcie nabłonka endocerwikalnego
• 5. Zmiana metaplastyczna w strefie transformacji

KLINICZNE ZNACZENIE METAPLAZJI PŁASKONABŁONKOWEJ W SZYJCE MACICY.

Miejsce, w którym doszło do metaplazji nazywamy strefą transformacji. Niedojrzałe komórki nabłonka metaplastycznego są podatne na działanie karcynogenów i większość raków szyjki, jesli nie wszystkie, powstaje w tej strefie.

 

Inne postacie metaplazji w szyjce macicy

Przypadek 1. Metaplazja jajowodowa szyjki macicy. Histologia i cytologia.

Przypadek 2. Metaplazja jajowodowa szyjki macicy. Histologia i cytologia.