Anatomia szyjki macicy

• Szyjka jest wąską dolną częścią macicy, która wpukla się do sklepienia pochwy.
• Jest zbudowana z tkanki łącznej i mięśniowej, wyścielona błoną śluzową i ma około 3 cm długości oraz średnicę około 2,5 cm. U dorosłej kobiety jest wygięta w kierunku dolno-tylnym.
• U nieródki ma kształt beczułkowaty ale zmienia kształt w ciąży i po menopauzie.
• Około ½ szyjki (część pochwowa) wpukla się do pochwy.

 

Schemat narządu płciowego żeńskiego.

Przekrój strzałkowy narządu płciowego żeńskiego ilustrujący stosunki przestrzenne względem odbytnicy i pęcherza moczowego.

• Przez szyjkę przechodzi kanał szyjki, który od góry łączy się z trzonem macicy (w miejscu zwanym cieśnią) a u dołu uchodzi do pochwy w miejscu zwanym ujściem zewnętrznym.
• Kształt ujścia zewnętrznego jest różny. U nieródki jest to mały okrągły otwór. Po porodzie, przybiera kształt szczeliny. Po menopauzie, może ulegać zmniejszeniu prawie do rozmiarów główki od szpilki

Szyjka nieródki. Ujście zewnętrzne kanału szyjki małe i okrągłe.	Szyjka nieródki.	Szyjka nieródki. Ujście zewnętrzne kanału szyjki małe i okrągłe.

Główne anatomiczne okolice szyjki macicy

• Endocervix zawiera kanał szyjki na odcinku od ujścia wewnętrznego (cieśń) do ectocervix. Jest on wyścielony przez pofałdowany, jednowarstwowy, śluzotwórczy nabłonek gruczołowy (walcowaty), który wnika do podścieliska tworząc gruczoły.
• Ectocervix zajmuje odcinek od miejsca połączenia nabłonków (gruczołowego i wielowarstwowego płaskiego) do sklepień pochwy. Jest on wyścielony hormonowrażliwym nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym.
• Połączenie nabłonków (wielowarstwowego płaskiego i gruczołowego) znajduje się w różnych miejscach w czasie życia kobiety w następstwie metaplazji nabłonka gruczołowego. Przed pokwitaniem miejscem tym jest zwykle ujście zewnętrzne, po porodzie może się znajdować w ectocervix, po menopauzie jest ono na ogół w obrębie kanału szyjki.
• W strefie transformacji znajdują się zmiany metaplastyczne. Jest to bardzo ważne miejsce ponieważ komórki strefy transformacji są bardzo podatne na działanie karcynogenów i większość raków powstaje w strefie transformacji.

 

Prawidłowe umiejscowienie połączenia nabłonków w ujściu zewnętrznym szyjki przed pokwitaniem.	U dorosłej kobiety dochodzi do wywinięcia nabłonka endocerwikalnego, który zostaje eksponowany na środowisko pochwy- zauważ przesunięcie się miejsca połączenia nabłonków.	Po menopauzie miejsce połączenia nabłonków znajduje się wewnątrz kanału szyjki