Κυτταρολογία τραχήλου της μήτρας : |
Το τεστ Παπανικολάου: αρχές συλλογής και προετοιμασίας του υλικού. Οργάνωση εργαστηρίου, προληπτικός έλεγχος (screening) και έκδοση αποτελεσμάτων για τα κολποτραχηλικά επιχρίσματα. |
|
Λήψη των κολποτραχηλικών επιχρισμάτων
Τα δείγματα μπορούν να ληφθούν με τρείς διαφορετικούς τρόπους.
- Ξύσιμο του εξωτραχήλου με μία τροποποιημένη σπάτουλα (σπάτουλα Ayre ή παραλλαγή αυτής). Αυτή είναι η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος στην Ευρώπη για λήψη υλικού που θα χρησιμοποιηθεί για την προετοιμασία συμβατικού κολποτραχηλικού επιχρίσματος.
- Με χρήση ενδοτραχηλικής ψήκτρας για λήψη δείγματος από τον ενδοτράχηλο.
- Με χρήση συσκευής που μοιάζει με σκούπα και παίρνει δείγμα και από τον ενδοτράχηλο και από τον εξωτράχηλο. Αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προετοιμασία συμβατικού κολποτραχηλικού επιχρίσματος. Κάποιες συσκευές έχουν τροποποιηθεί για την προετοιμασία των δειγμάτων κυτταρολογίας υγρής φάσης (LBC).
Τα ακόλουθα βήματα είναι σημαντικά ώστε να διασφαλίσουν την σωστή εκτέλεση του τεστ Παπανικολάου.
- Ένα κάτοπτρο πρέπει να εισέλθει μέσα στον κόλπο, ώστε ο τράχηλος να γίνει καθαρά ορατός. Το τραχηλικό στόμιο θα πρέπει να διακρίνεται.
- Η συσκευή δειγματοληψίας πρέπει να επιλέγεται σύμφωνα με το σχήμα και το μέγεθος του τραχήλου, και με την εντόπιση του ορίου μετάπτωσης. Μία Ayre σπάτουλα είναι κατάλληλη για δειγματοληψία του τραχήλου ενήλικης γυναίκας που έχει τεκνοποιήσει. Η σπάτουλα και η ψήκτρα ίσως είναι χρήσιμες σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες στις οποίες το όριο μετάπτωσης βρίσκεται μέσα στον ενδοτραχηλικό σωλήνα.
- Το μυτερό άκρο της σπάτουλας πρέπει να εισέρχεται μέσα στο στόμιο του τραχήλου σε άτοκες γυναίκες, και το στρογγυλοποιημένο άκρο της σπάτουλας να χρησιμοποιείται στις γυναίκες που έχουν τεκνοποιήσει. Η συσκευή θα πρέπει να στραφεί 360 μοίρες, ώστε να απομακρύνει τα κύτταρα από την περιοχή της ζώνης μετάπλασης, από το όριο μετάπτωσης και από τον ενδοτράχηλο.
- Το υλικό από την σπάτουλα και από την ψήκτρα πρέπει να μεταφερθεί αμέσως στην γυάλινη ανικειμενοφόρο πλάκα (slide) στην οποία έχει προηγουμένως γραφτεί το όνομα του ασθενούς και η ημερομηνία γέννησης.
- Στην αντικειμενοφόρο πλάκα πρέπει αμέσως να τοποθετηθεί κατάλληλο μονιμοποιητικό υλικό (95% αλκοόλ). Μετά τα πλακίδια μεταφέρονται στο κυτταρολογικό εργαστήριο μέσα σε συσκευασία η οποία περιέχει και το αντίστοιχο παραπεμπτικό.
- Τα δείγματα που λαμβάνονται για κυτταρολογία υγρής φάσης (LBC) πρέπει να επεξεργάζονται με αυστηρότητα σύμφωνα με τις οδηγίες του παρασκευαστή. Αφού ληφθεί το δείγμα από τον τράχηλο, η άκρη της δειγματοληπτικής συσκευής πρέπει να αποσπαστεί και να τοποθετηθεί μέσα στο υγρό μέσο μεταφοράς, στο δοχείο, και να μεταφερθεί στο κυτταρολογικό εργαστήριο για επεξεργασία.
- Λεπτομερής περιγραφή της λήψης του κολποτραχηλικού δείγματος υπάρχει στο εκπαιδευτικό πακέτο 3 (ΚΥΤΤΑΡΟΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: Μέθοδοι της εξέτασης Παπανικολάου).
|
|
|
|
Sampling the cervix using an endocervical brush
|
Sampling the cervix. Note
pointed end of spatula
in cervical os
|
An Ayre and an Aylesbury spatula |
|
|
Preparation of a cervical smear. Note coplin jar containing fixative is immediately to hand to
prevent air drying
|
A range of smear taking devices: Endocervical brushes, wooden spatulae, and broom |
Μονιμοποίηση των κολποτραχηλικών επιχρισμάτων
Η κατάλληλη μονιμοποίηση είναι ένα σημαντικό βήμα στην προετοιμασία των κολποτραχηλικών επιχρισμάτων. Εξασφαλίζει τα κύτταρα να είναι καλά κεχρωσμένα και να εμφανίζονται καθαρά για μικροσκοπική ανάλυση καθώς επίσης και να διατηρούνται για άμεση και μελλοντική εξέταση. Η μονιμοποίηση γίνεται με εμβύθιση του πλακιδίου σε ένα από τα αλκοολούχα μονιμοποιητικά, που αναγράφονται παρακάτω, για 15-20 λεπτά. Μετά τα πλακίδια μεταφέρονται από το μονιμοποιητικό στο εργαστήριο για χρώση. Εναλλακτικά η μονιμοποίηση μπορεί να γίνει με ειδικό μονιμοποιητικό σπρέυ. Το μονιμοποιητικό σπρέυ έχει ως βάση το αλκοόλ και παρέχει μία λεπτή προστατευτική επίστρωση στο πλακίδιο.
Ένα ικανοποιητικό μονιμοποιητικό υλικό πρέπει να ικανοποιεί αρκετές απαιτήσεις.
- Πρέπει να διεισδύει το κύτταρο γρήγορα, ώστε οι λεπτομέρειες της κυτταρικής μορφολογίας να διατηρούνται.
- Η κυτταρική συρρίκνωση να είναι ελάχιστη και ομοιόμορφη ώστε να μην διαστρεβλώνεται η μορφολογία.
- Πρέπει να επιτρέπει την διείσδυση των χρώσεων κατά μήκος του κυττάρου και να είναι κατάλληλο για την χρησιμοποιούμενη χρωστική μέθοδο.
- Θα πρέπει να επιτρέπει την προσκόλληση των κυττάρων στο πλακίδιο.
- Θα πρέπει να σκοτώνει τους μικροοργανισμούς, να μην είναι τοξικό και να έχει διάρκεια.
Τα ακόλουθα μονιμοποιητικά υλικά είναι κατάλληλα για μονιμοποίηση των κολποτραχηλικών επιχρισμάτων που θα χρωστούν με την μέθοδο Παπανικολάου.
- 95% εθανόλη (για καλύτερη μονιμοποίηση)
- 80% ισοπροπανόλη
- 95% αδρανοποιημένο αλκοόλ ( 90 μέρη 95% εθανόλη, 5 μέρη απόλυτη μεθανόλη και 5 μέρη απόλυτη ισοπροπανόλη)
- Αντιδραστήριο κλιμακούμενης αλκοόλης (απόλυτη μεθανόλη, 80% ισοπροπανόλη, 90% ακετόνη).
Η μονιμοποίηση πρέπει να είναι άμεση. Το επίχρισμα δεν πρέπει να στεγνώσει πριν την μονιμοποίηση.
|