Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) αναγνωρίζει δύο κύριους ιστολογικούς τύπους διηθητικού καρκίνου.

• Πλακώδες καρκίνωμα ( το οποίο αποτελεί περίπου το 85% όλων των περιπτώσεων)
• Αδενοκαρκίνωμα (το οποίο αποτελεί περίπου το 10-12% όλων των περιπτώσεων)

Άλλοι τύποι καρκινώματος π.χ. αδενοπλακώδες καρκίνωμα, αδενοκυστικό καρκίνωμα, μεταστατικό καρκίνωμα αποτελούν το υπόλοιπο 3-5% όλων των περιπτώσεων.

Τα πλακώδη καρκινώματα διακρίνονται σε κερατινοποιούμενα και μη κερατινοποιούμενα. Τα κερατινοποιούμενα καρκινώματα μπορεί να είναι υψηλής διαφοροποίησης ή μέτριας διαφοροποίησης και αποτελούνται από μεγάλα καρκινικά κύτταρα. Τα μη κερατινοποιούμενα καρκινώματα (χαμηλής διαφοροποίησης) μπορεί να αποτελούνται από μεγάλα ή μικρού τύπου κύτταρα.

Τα αδενοκαρκινώματα είναι λιγότερο συχνά. Αν και ο κάθε τύπος είναι ξεχωριστή ιστολογική οντότητα, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο δύο ή περισσότεροι ιστολογικοί τύποι αδενοκαρκινώματος να είναι παρόντες σε έναν όγκο. Η συχνή συνύπαρξη αδενικού και πλακώδους καρκινώματος υπονοεί την πιθανή κοινή προέλευση από τα εφεδρικά κύτταρα του τραχήλου, καθώς και κοινή αιτιοπαθογένεια. Ο πιο συχνός τύπος αδενοκαρκινώματος στον τράχηλο της μήτρας είναι το βλεννώδες αδενοκαρκίνωμα ενδοτραχηλικού τύπου. Αναγνωρίζονται τρεις βαθμοί ενδοτραχηλικού καρκινώματος – υψηλής διαφοροποίησης, μέτριας διαφοροποίησης, και χαμηλής διαφοροποίησης – που εξαρτώνται από τον βαθμό ομοιότητας του καρκινικού κυττάρου με το φυσιολογικό αδενικό κύτταρο του επιθηλίου του ενδοτραχήλου.

Invasive keratinizing squamous cell carcinoma (histology). Groups of cancer cells (->) invade stroma in which inflammatory cells are visible.	Invasive well differentiated squamous cell carcinoma (histology). A high power view of a cluster of cancer cells. Note keratinization of tumor cells in the centre (->).	Invasive well differentiated squamous cell carcinoma (histology). A high power view of a cluster of cancer cells. Note nuclear morphologic features of malignancy and mitosis (->).

 

Nonkeratinizing invasive squamous cell carcinoma (histology).	Adenocarcinoma of cervix -  well differentiated (histology). Note tumor cells are forming glands .The glands are crowded and penetrate beyond the stroma of the cervical epithelium into the fibromuscular wall of the cervix. The tumour cells lining the glands are abnormal  showing loss of polarity of the nuclei which are large , hyperchromatic and irregular. Mitotic figures are often present

 

Histological types of carcinoma found in cervix (WHO classification) Squamous cell carcinoma (epidermoid carcinoma)  keratinising (well differentiated and moderately differentiated) non keratinising (large and small cell types) special types eg verrucous ,spindle cell carcinoma Adenocarcinoma  endocervical type  Variant : adenoma malignum (minimal deviation carcinoma)  Variant :villoglandular papillary  adenocarcinoma Endometrioid adenocarcinoma Clear cell adenocarcinoma Serous adenocarcinoma Mesonephric adenocarcinoma Intestinal type (signet ring) adenocarcinoma Other epithelial tumours Adenosquamous carcinoma Adenoid cystic carcinoma Small cell carcinoma Undifferentiated carcinoma