Spesimen toplanması

Spesimen, iğne ile plevral boşluğa girilerek (torasentez), perikardiyal boşluğa girilerek ( perikardiyosentez) veya peritoneal boşluğa girilerek (parasentez)  elde edilir. Daha nadir olarak torasik ya da abdominal cerrahi sırasında vakum ile çekilerek elde edilir.
Sıvı temiz kaplarda toplanıp, fikse edilmemiş bir halde laboratuvara gönderilir. Pıhtılaşmayı ve bunun hücreleri tek tek dağıtmasını önlemek için, sıvı heparinize edilmiş şişelerde toplanmalıdır ya da sıvının toplanacağı şişelere öncesinde birkaç damla heparin eklenmelidir. Spesimenler morfolojileri bozulmadan +4 derecede buzdolabında birkaç gün saklanabilir.

Hazırlama Metodları

Çeşitli lam hazırlama metodlarından bahsetmek mümkündür. Kaplar hücrelerin dağılmasını sağlamak için çalkalanır ve dökülür 50 ml. si ya da tümü santrifüj edilir. Santrifüj sonunda üstte kalan süpernatan ayrılmalı ve kalan çökelti sedimentten direkt yayma, sitosantrifüj, ince tabaka ya da filtrasyon teknikleri ile preparatlar hazırlanır. Lamlar alkolde fikse edilir ve Papanicolaou boyaması ile boyanır.

Hematolojik malignitelerden şüphelenildiğinde havada kurutulan sitosantrifüj preparatları yararlı olur. Lamlardan bir tanesi Romanowsky metodu ile boyanır, kalanı immünositokimyasal çalışmalar için ayrılır. Spesimenden geri kalan miktar filtre kağıdı ile sarılır ve hücre bloğu hazırlamak üzere kullanılır. Spesimene birkaç damla plazma ve trombin solüsyonu eklemek koagülasyona yardımcı olur ve sediment kompakt bir kitleye dönüşebilir. Eğer sıvı heparinize edilmemişse ve pıhtı mevcut ise, bu pıhtı uzaklaştırılmalı ve ayrıca hücre bloğu hazırlanmalıdır.

Sensitiviteyi arttırmak amacıyla çoğu laboratuvar iki veya daha fazla hazırlama metodu kullanır. Sadece yaymalar ile malign sıvıların %65-75’ ine tanı konurken, santrifüj, filtrasyon ve hücre bloğu oluşturma gibi metodlarla bu oran %85’ e yükselir. Hücre bloğu kesitleri özel boyaları çalışabilmek ve sitomorfolojiyi biopsi ile kıyaslayabilmek açısından özellikle yararlıdır. Bazı laboratuvarlarda, çok hücre içeren malign sıvılarda ilk aşamada fikse edilmemiş (havada kurutulmamış) ıslak yaymalar toluidin mavisi ile boyanarak değerlendirme yapılır.

Ek yayma hazırlanması gerekebileceğinden, kalan sıvı kap içerisinde buzdolabında muhafaza edilmelidir. Taze sıvılar akım sitometri, elektron mikroskopisi ve sitogenetik analizler için kullanılabilir.

Eritrositleri uzaklaştırmak için Ficoll gradyan tekniğinin kullanımı

• Daha temiz bir zemin sağlar
• Nonspesifik antikor bağlanmalarını engeller
• Otherwise postfixasyon in Carnoy