Cytologia szyjki macicy
Pap test: zasady pobierania wymazów i przygotowania rozmazów. Organizacja laboratorium, skrining i opis wyniku badania cytologicznego.
Pap Test
Pobieranie wymazów
Organizacja laboratorium, przygotowanie rozmazów i skryning
Terminologia i formułowanie wyników

 

Opracowanie Pap testu przez dr George'a Papanicolaou

Pap test opracował dr George Papanicolaou, Amerykanin greckiego pochodzenia, który zajmował się badaniem wpływu hormonów jajnika na nabłonek układu płciowego żeńskiego. W 1926 roku ogłosił, że można stwierdzić komórki nowotworowe w wydzielinie z pochwy kobiet z rakiem szyjki macicy (Papanicolaou, 1928). W 1944 opublikował doniosłą pracę pt. "Diagnosis of uterine cancer by the vaginal smear" (Papanicolaou & Traut). Wkrótce inni potwierdzili te obserwcje (Ayre 1944, Meigs i wsp.,1945). Pierwszą przychodnię do badań skriningowych raka szyjki macicy otwarto w Massachusetts w 1945 r.
Dr George Papanicolaou (1883-1962)

 

Pap test jako metoda wykrywania zmian przedinwazyjnych i raka szyjki macicy

  • Wymaz cytologiczny (Pap test) jest stosowany na całym świecie jako metoda wykrywania zmian przedinwazyjnych i wczesnego raka szyjki macicy.
  • Test polega na pobraniu komórek nabłonkowych z powierzchni szyjki za pomocą szpatułki lub innymi sposobami.
  • Komórki zostają przeniesione na szkiełko podstawowe i przesłane do laboratorium cytologicznego gdzie zostaja zabarwione i przygotowane do badania mikroskopowego.
  • Najpierw rozmaz analizuje cytotechnik (pierwotny skriner), który jest przeszkolony jak wykryc nieprawidłowe komórki wśród tysięcy komórek prawidłowych w rozmazie.
  • Kobiety z nieprawidłowymi rozmazami są kierowane na dalsze badania i leczenie.
  • Wykrycie zmian przedrakowych uratowało wiele kobiet przed rakiem.

 

Ten diagram obrazuje trendy zapadalności na inwazyjnego raka szyjki macicy w krajach Europy w latach 1950-1990 oraz w ostatniej dekadzie (w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku).Widać wzrost zachorowań w tych krajach, w których nie wdrożono ogólnokrajowego programu przesiewowego (np. Estonia, Słowenia) i spadek zachorowań w krajach gdzie taki program wdrożono. (np. UK, Dania).

Cele Pap testu:

  • Pierwotnym celem jest zapobieganie rozwojowi inwazyjnego raka szyjki macicy przez wykrycie zmian przedrakowych (CIN) w szyjce. Leczenie zmian przedrakowych przez lokalną ablację zmienionego nabłonka jest bardzo efektywną metodą, która znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia inwazyjnego raka szyjki.
  • Pap test jest też czułym narzędziem wykrywania wczesnego raka szyjki. Kobiety z wczesnym inwazyjnym rakiem (FIGO, stadium 1) zwykle nie zdają sobie sprawy z istnienia raka, ponieważ nie mają żadnych objawów. Rozpoznanie i leczenie wczesnego raka inwazyjnego znacznie poprawia rokowanie (szanse na długotrwałe przeżycie) pacjentki.
  • Z podanych powyżej powodów Pap test stosowany jest jako pierwotny test skriningowy u kobiet zdrowych dla wykrycia zmian przedrakowych (CIN) i wczesnego raka.

Inne zastosowania Pap testu:

  • Chociaż najważniejszym zastosowaniem Pap testu jest populacyjny skrining dla wykrycia kobiet ze zwiekszonym ryzykiem wystąpienia raka szyjki może on też być wykorzystany jako test diagnostyczny dla wykrycia raka. Może on być użyty aby potwierdzic obecność inwazyjnego raka u kobiet z objawami i/lub cechami sugerującymi takie rozpoznanie.
  • Jednakowoż przy takim wykorzystaniu Pap testu wyniki trzeba oceniac ostrożnie.
  • Wykazano, że rozmaz może być negatywny nawet w przypadku zaawansowanego inwazyjnego raka. Dzieje się tak ponieważ krew, komórki zapalne i masy martwicze często uniemożliwiają wykrycie nieprawidłowych komórek w rozmazie.
  • Pobierający wymazy muszą jasno zdawac sobie z tego sprawę i stosowac kolposkopię i biopsję aby się upewnic co do obecności lub nie zmian złośliwych u symptomatycznej pacjentki z negatywnym rozpoznaniem cytologicznym.
  • Pap test jest czułą metodą wykrywania wznowy u chorych, które były leczone z powodu CIN lub raka inwazyjnego.
  • W rozmazie cytologicznym można wykryc szereg mikroorganizmów. Jednak Pap test nie jest czułą metodą wykrywania infekcji i nie jest to jego główne i podstawowe zastosowanie.

 

Next