Przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy (typu Hashimoto)

Jest to choroba autoimmunologiczna, w której miąższ tarczycy jest faktycznie zastąpiony naciekiem limfocytarnym z ośrodkami rozmnażania, niekiedy z wyraźnym włóknieniem przy dłużej trwającej chorobie.  U pacjentów dotkniętych tą chorobą zidentyfikowano kilka autoprzeciwciał, takich jak przeciwciała przeciw antygenom mikrosomalnym tarczycy i przeciw receptorom TSH.

Gruczoł jest zazwyczaj powiększony, niebolesny, guzowaty lub nie. U niektórych  pacjentów w początkowej fazie stwierdza się nadczynność lub prawidłowy poziom hormonów tarczycy,  ale później u większości występuje niedoczynność.

Diagnostyczne cechy cytologiczne

• mieszana populacja limfocytów
• makrofagi ze sfagocytowanymi resztkami komórek
• skupiska limfocytów i histiocytów
• komórki Hurthle’a

Rozmaz jest zazwyczaj bogato komórkowy, w większości zawierający limfocyty (małe limfocyty, centroblasty i centrocyty),  które mogą być wewnątrznabłonkowe, i komórki plazmatyczne. Obecne są również skupiska limfocytów i histiocytów  z makrofagami zawierającymi resztki sfagocytowanych komórek. Pojawiają się także gniazda tyreocytów ze zmianami zwyrodnieniowymi i cechami morfologicznymi onkocytów: posiadają wówczas obfitą, ziarnistą, kwasochłonną cytoplazmę i powiększone jądra (komórki Hurthle’a). Mogą być również obecne komórki olbrzymie wielojądrowe. Koloid jest zazwyczaj nieobecny lub skąpy.

Rozpoznanie cytologiczne jest zazwyczaj proste i wymaga potwierdzenia przez  stwierdzenie obecności autoprzeciwciał w surowicy.

Diagnostyka różnicowa

• chłoniak nieziarniczy
• nowotwór z komórek Hurthle’a

Występowanie chłoniaka wzrasta u chorych z zapaleniem Hashimoto; w chłoniaku zazwyczaj stwierdza się jednorodną populację atypowych limfocytów. Guzy z komórek Hurthle’a powinno się różnicować z guzkami hiperplastycznymi z komórek Hurthle’a, które mogą występować w zapaleniu Hashimoto; komórki nowotworowe zwykle zawierają duże jąderka i wykazują mniejszą kohezję niż w zapaleniu.

A low power view of Hashimoto's thyroiditis.	Histiocytes surrounded by lymphocytes.	A follicle surrounded by a polymorphic lymphoid infiltration.

Follicular cells surrounded by lymphocytes.	A follicle infiltrated by lymphocytes.	Lymphocytes, plasmacells admixed with poorly preserved thyroid epithelial cells.