HODGKIN LENFOMA (HL)

1. Genel özellikler
2. Sınıflandırma
   
3. İİS değerlendirmesi
4. Nodüler lenfosit baskın Hodgkin lenfoma: sitolojik bulgular
5. Klasik Hodgkin lenfoma: sitolojik bulgular

 

Genel özellikler

• HL bütün lenfomaların yaklaşık % 30 unu oluşturur ve ilki 15-35 yaşlarında ve ikincisi ise kırklı yaşlardan sonra olmak üzere iki tepe noktası olan  bimodal yaş eğrisine sahiptir. Patogenezde muhtemelen EB virusle  ilişkilidir ve progresif olarak transforme germinal merkezler, nodüler lenfosit baskın varyantta prekürsör lezyon olarak düşünülmektedir. Olası klinik bulgular;  gece terlemesi, kaşıntı, ateş, güçsüzlük, öksürük ya da mediasten tutulumu varsa  mediastinal sendromdur; bu bulguların eşlik ettiği hastalar evrelemede B olarak, ya da klinik bulgular olmadan sadece lenf nodu büyümesi mevcutsa A olarak tanımlanır. HL sıklıkla servikal lenf nodlarında ortaya çıkar ve yakın komşu nodları tutar. Mediasten çoğunlukla nodüler sklerozan tipinde, dalak ise mikst sellüler tip HL’de  tutulur.
• Lenf nodu arşitektürü,  değişen sayıda dağılmış büyük multinükleer hücrelerle silinmiştir: fibröz bir stroma ve non-neoplastik lenfoid hücreler, nötrofiller ve eozinofillerin heterojen bir karışımından oluşan bir zeminde Hodgkin hücreleri (HC), lobule mononükleer hücreler: 'popcorn hücreleri' (L&H); ve multinükleer hücreler: Reed-Sternberg hücreleri (HRS). HL tedavisi klinik ve patolojik evrelemeye dayanır ve çoğu hastada prognoz mükemmeldir.

 

Back to top

Sınıflandırma

Dünya Sağlık Örgütü Lenfoma Sınıflandırması (2001)

HODGKIN LENFOMA (HODGKIN HASTALIĞI) (DSÖ 2001)

• Nodüler lenfosit baskın Hodgkin lenfoma
• Klasik Hodgkin lenfoma
                  Nodüler sklerozan klasik Hodgkin lenfoma  Mikst selüler klasik Hodgkin lenfoma 
                  Lenfositten zengin klasik Hodgkin lenfoma   Lenfositten fakir klasik Hodgkin lenfoma 

 

Hodgkin lenfomada doppler US paterni ve İİS rehberi

HL da lenf nodları parsiyel olarak tutulabilir. Doppler, lenf nodunun belirli bir alanında İİS için hedef olarak kullanılabilecek anormal vasküler paterni gösterebilir.

Back to top

İİS değerlendirme

Yaymalar çok ya da az sellüler olabilir. Paternler; dokudaki yapısal düzenlenmeye, fibrozisin miktarına ve lenf nodunun farklı alanlarındaki farklı hücre popülasyonlarına göre değişkenlik gösterir. Yaymalar genel olarak matür lenfositler, folliküler hücreler ve değişen oranda nötrofil ve eozinofillerle birlikte polimorföz görünümdedir. Epiteloid hücreler de bulunabilir; nükleer ezilmeler ve lenfoid kümelenmeler (eşlik eden fibrozisin ekspresyonudur). Sitolojik tanı HC ve HRS varlığında konur; bu hücrelerin sayısı genellikle dokudaki alt tipe bağlıdır: lenfositten zenginde az, nodüler sklerozanda ve lenfositten fakirde daha fazladır. Nodüler lenfosit baskın Hodgkin lenfomada tanı, lenfoid zeminde L&C saptanmasıyla konur. Diagnostik hücreler CD15 ve CD30 pozitifliğiyle İSK ile tanımlanır. İSK ile CD 20+ L&H hücresi kuşku yaratabilir çünkü büyük folliküler ve lenfoid hücreler de CD 20+ olabilirler.

HODGKIN LENFOMA: diagnostik hücreler

Lobüle nükleuslu, 'kümelenmiş' kromatinli ve büyük nükleollü RS hücreleri, CD 30+.

 

Çok sayıda eozinofilin bulunduğu polimorföz bir zeminde Hodgkin hücresi.

 

Lobüle nükleuslu, düzensiz kromatinli ve çok sayıda nükleollü, CD 15 ve CD 30 pozitif, RS hücreleri

 

Lobüle nükleuslu, 'clumped' kromatinli ve büyük nükleollü RS hücreleri, CD30+

 

Son derece büyük nükleollü ve düzensiz kromatinli mononükleer HC hücreleri.

 

CD15 ve CD30 pozitif, mononükleer HC hücreleri

 

Hiperkromatik ve 'clumping' kromatinli bir multinükleer hücre. Bu hücre bir 'mumifiye' RSH hücresi olarak düşünülebilir.

 

Lenfoid zeminde bir polipoid, multinükleer, nükleollü RSH hücresi.

Back to top

Nodüler lenfosit baskın Hodgkin lenfoma: Sitolojik bulgular

• Nodüler lenfosit baskın Hodgkin lenfoma,  diffüz lenfoid zemin ve değişken sayıda lenfositik ve /veya histiyositik Reed-Sternberg hücresi varyantları (L&H) olarak bilinen büyük,  neoplastik  mononükleer hücrelerle karakterizedir. Nükleuslar sıklıkla katlanmış ya da lobüledir, kromatin çoğunlukla vezikülerdir, nükleoller sıklıkla multipl ve klasik HRS hücrelerinde görülenlerden daha küçüktür.
• İSK: L&H hücreleri: CD15-, CD30-,CD20+,CD79a+,Bcl6+ ve CD45+.
  
• AS: katkı sağlamaz,CD4/CD8 ko-ekspresyonu bildirilmiştir.

Nodüler lenfosit baskın Hodgkin lenfoma

Lenfositik ve/veya histiyositik Reed-Sternberg varyantları (L&H). Nükleus yuvarlak, katlanmış ya da multilobüle olabilir, kromatin çoğunlukla veziküler, nükleoller sıklıkla multipl ve klasik HRS hücrelerinde görülenlerden daha küçüktür. L&H hücreleri CD20+, CD15-, CD30- tir.

Back to top

Klasik Hodgkin lenfoma: Sitolojik bulgular

Klasik Hodgkin lenfoma: HRS hücreleri büyük, geniş hafif bazofilik sitoplazmalı ve iki veya daha fazla nükleer loblu ya da nükleusludur. Diagnostik RS hücreleri iki ayrı nükleer lobta en az iki nükleole sahiptir.  Mononükleer varyantlar Hodgkin hücresi olarak adlandırılır, ve bu hücreler sellüler infiltratın azınlığını oluşturur. Zemin, histolojik alt tipe göre değişen reaktif nitelikte selüler infiltrattan meydana gelir. HRS hücreleri hemen hemen bütün olgularda CD30+, olguların çoğunda CD15+ ve genellikle CD45 –‘tir. Çoğu HRS hücresi proliferasyon ilişkili Ki67 antijenini eksprese eder.

Klasik Hodgkin lenfoma;  Nodüler sklerozan, Mikst selüler, Lenfositten zengin ve Lenfositten fakir olarak sınıflandırılır.

• Nodüler sklerozan HL: küçük lenfositler ve diğer non-neoplastik inflamatuar hücrelerden oluşan zeminde değişen sayıda HRS hücresi içerir. Diagnostik hücreler nadir ya da ‘sinsityal’ varyanttaki gibi oldukça çok sayıda olabilir. Bu subtipteki HRS hücreleri daha küçük  ve daha fazla loblu nükleusa ve daha az belirgin nükleole sahiptir. Bu antiteyi histolojik kesitlerde karakterize eden, formalin fiksasyonuyla oluşan, ‘laküner’ HRS hücreleri yaymalarda gözlenmez. Eozinofiller çok sayıda olabilir.
• Mikst selüler HRS hücreleri tipiktir; zemin hücreleri eozinofil, nötrofil, histiyosit ve plazma hücrelerinin karışımından oluşur. Bir hücre tipi diğerlerine göre daha yaygın olabilir. Histiyositler epiteloid diferansiyasyon gösterebilir ve granülom-benzeri kümeler oluşturabilirler.
• Lenfositten zengin:  küçük lenfositlerin yoğunluğuyla karakterize bir zeminde dağılmış HRS hücreleri izlenir. Eozinofiller ve nötrofiller az sayıda olabilir. Küçük lenfositler epiteloid özellikte olsun  ya da olmasın çok sayıda histiyositlerle karışmış olabilir.
• Lenfositten fakir: HRS hücrelerinden zengin ve/veya non-neoplastik lenfositlerden fakirdir. Bazı olgularda HRS hücreleri baskın olup sarkomatöz bir görünüme neden olabilirler.
• İSK: HC ve HRS hücreleri: CD15+, CD30+, CD20- ve CD45-.
• Ayırıcı tanı: DLBCL: sinsityal varyantta metastaz tipleri

Klasik Hodgkin lenfoma

 

HL: Lenfoid zeminde  RS H hücresi (sol altta) ve HC (ortada)

 

HL: CD30 pozitif RSH hücresi

 

HL: Kanamalı ve az lenfoid zeminde RSH hücresi ( sol altta), ve iki HC (sağ üstte)

 

HL: Bir ‘mirror’ ayna hücresi ve  iki CD15+  HC

 

HL: lenfoid zeminde büyük nükleollü bir HC

 

HL: RSH cells and numerous HC in a lymphoid background. Two eosinophils are present (lower left corner).

Granülosit zemininde oldukça fazla sayıda ve/veya atipik RSH hücresi. Bu tablo lenfositten fakir HH tipi düşündürür.

 

Çok sayıda CD30+ RSH hücresi lenfositten fakir tipi düşündürür.

 

Nekrotik ve akut ‘inflamatuar’ zeminde RSH hücreleri

 

HL yaymalarında lenfoid hücrelerle ve nükleer  ezilmelerle karışmış fibrozis parçaları gözlenebilir.

 

Olağandan fazla ya da çok sayıdaki eozinofil HL’yı düşündürür.

 

Granülosit zemininde atipik ve kötü korunmuş bir mononükleer hücre ve bir eozinofil. Bu resim HL için kuşkuludur.

 

RSH hücresi için kuşkulu atipik ve kötü korunmuş multinükleer hücre

 

RSH hücresi için kuşku uyandıran büyük nükleollü, binükleer, atipik bir hücre

 

Nekrotik ve inflamatuar zeminde kötü korunmuş bir RS hücresi. Bu görüntü HL için kuşkuludur.

 

Uyumlu bir klinik öykü olmadan granülomatöz bir patern HL’yı saklayabilir. Granülomatöz patern HL ve NHL takibinde de gözlenebilir.

 

Back to top