NORMAL LENF NODU HİSTOLOJİSİ VE SİTOLOJİSİ

1. Normal lenf nodu histolojisi
2. İİS değerlendirilmesi
3. Hücre tipleri ve farklı patolojik antitelerdeki prevalansları

Normal lenf nodu histolojisi

Lenf nodları, fibröz bir kapsülle çevrili ve septumlarla bölünmüş oval kitlelerdir. İnternal alanlar değişken kalınlıkta retiküler liflerle bölünmüş ve desteklenmiştir. Subkapsüler sinüsten periferal sinüse doğru akan lenfi taşıyan afferent duktuslar kapsüle uzanır. Lenf nodları anatomik ve fonksiyonel olarak üç ayrı bölümden oluşur: korteks, parakorteks ve medulla. Korteks, primer ve sekonder follikülleri içeren B-hücre bağımlı alandır. Primer folliküller, sferik küçük lenfosit agregatlarıdır. Sekonder folliküller antijen maruziyeti, B lenfosit temini ve rearanjmanı bölgeleridir; koyu, kalın bir küçük B lenfosit sınırıyla çevrelenmiş ''soluk'' germinal merkezden oluşurlar. Parakorteks follikülleri çevreler ve korteks ile  medulla arasında yerleşmiştir; burası küçük lenfositlerden oluşan T-hücre bağımlı bir alandır. Medulla,  efferent duktuslar  yoluyla lenfin taşındığı sinüsün yeridir ve B hücre bağımlı bir alandır; medulla makrofajlar, plazma hücreleri ve lenfositler içerir. Bu alanların her biri statik olmaktan öte, farklı patolojik durumlara göre değişikliklere uğrayabilir ve yaymalar da buna denk düşen hücre kompozisyonunu yansıtabilir.

Back to top

İİS değerlendirilmesi

• Yaymaya küçük büyütmede bakın: yaymanın hücreseliği çok mu yoksa az mı? Monomorfik mi yoksa polimorfik  mi? Agrege mi yoksa dağınık mı?
• Şunları tanımlayın  1) izole hücreleri, 2) farklı gelişim evrelerindeki lenfoid hücreleri ve sayısal prevalanslarını, 3) granülositleri ve 4) makrofajları 
• Hücre gruplarına bakın: immatür lenfoid hücreler var mı? Makrofaj-lenfoid kompleksler var mı? Epiteloid hücreler, metastatik hücreler var mı?
• Stroma ve vasküler yapıları tanımlayın
• Nükleer atipiyi değerlendirin, fakat çoğu NHL hücrelerinin karşılık gelen  non-lenfomatöz hücre tiplerinin klonal ekspansiyonu olduğunun farkında olun.
• Eğer mümkünse, klonaliteyi doğrulamak veya spesifik translokasyonları tanımlamak için sitolojik bulguları İSK ve/veya AS, FISH ya da moleküler verilerle karşılaştırın.

Back to top

Hücre tipleri ve farklı patolojik antitelerdeki prevalansları

• Matür lenfositlerin kaba kromatinli küçük ve koyu nükleusları ve ince bir halka (rim) halinde sitoplazmaları vardır. B ve T fenotipleri,  sitolojik özellikler temelinde ayrılamaz,  öte yandan büyümüş nükleuslar ve küçük sitoplazmik 'kuyruk' tipik T-hücre görüntüsüdür. T-lenfositler,  lenfositten baskın HL da ya da T-zengin NHL'da aşırı derecede artmış olabilir.
• Plazma hücrelerinin ekzantrik yerleşmiş ve  ‘araba tekeri’  kromatin paternine sahip nükleusları, paranükleer alanda soluk görünümlü Golgi aparatı  ile birlikte iyi sınırlı sitoplazmaları vardır. Plazma hücreleri sifilizde, lenfoplazmasitoid lenfomada ve plazmasitomda baskın olabilirler.
• Makrofajlar geniş sitoplazmalı büyük hücrelerdir, sıklıkla fagosite ettikleri nükleer debriler  ve ekzantrik yerleşimli bir ya da iki nükleus içerirler. Bu nükleuslar soluk ve'' tozsu'' kromatinli, küçük ya da belirsiz nükleoluslu,  oval ya da yuvarlak şekilli olabilir. Makrofajlar sinüs histiyositozunda baskın olabilir, reaktif hiperplazide lenfositler arasına dağılmış olabilir ve lenfoblastik lenfomada (Burkitt lenfoma) ''yıldızlı gökyüzü'' paterni oluşturabilirler.
• Epiteloid hücreler monositoid orijinli büyük hücrelerdir. Bu hücrelerin bir ya da iki nükleusları, ve Diff Quik boyasında pembemsi görünen geniş düzensiz sınırlı sitoplazmaları vardır.  Epiteloid hücreler izole, küçük kümeler halinde ve hatta lenfositlerin arasına dağılmış olabilirler. Epiteloid hücreler esasen toksoplazmosis ile ilişkili ya da hematolojik hastalıklar sırasında veya kemoterapi ya da radyoterapi sonrasında bütün reaktif hiperplazilerde görülebilir.
• Multinükleer dev hücreler geniş sitoplazmalı ve hatta bir düzine nükleuslu büyük hücrelerdir. Yabancı cisim dev hücreleri kümeler halinde olabilir ve fagosite materyal içerebilir. Asteroid cisimler nadiren görülür.
• Sentrositler düzensiz nükleuslu ve dar sitoplazmalı,  orta-boyutta foliküler merkez hücreleridir. Nükleusları;  dağılmış kromatinli, küçük, çentikli ve düzensiz şekillidir. Derin nükleer çentikler,  yaymalardan ziyade  sentrositlerin yuvarlak yerine belli belirsiz poligonal olabildiği histolojik kesitlerde daha iyi algılanır. Sentrositlerin varlığı bazı folliküler hiperplazilerde, folliküler lenfomalarda ve mantle hücreli lenfomalarda anlamlı derecede sık olabilir.
• Sentroblastlar; büyük boyutlu, iki veya daha fazla marjinal nükleoluslu, kaba kromatinli, soluk-yuvarlak nükleuslu foliküler merkez hücreleridir. Nükleolusları histolojik kesitlerde hemen daima  nükleer membrana yapışıkken  yaymalarda sıklıkla ekzantriktir. Santroblastların varlığı bazı foliküler hiperplazilerde ve yüksek dereceli lenfomalarda anlamlı derecede sık  olabilir.
• İmmünoblastlar, B ya da T fenotipinde olsun, en büyük lenfoid hücrelerdir; bir ya da iki santral yerleşimli çok büyük nülleollere sahip soluk nükleuslu hücreler olarak görülürler. İyi sınırlı, bazofilik bir sitoplazma rimi sıklıkla mevcuttur. İmmünoblastlar viral lenfadenopati, aşı sonrası ya da mononükleozis lenfadenitlerinde ve immünoblastik NHL'da çok sayıda olabilirler.