Hiperplazja pneumocytów typu II

Pneumocyty typu II proliferują po uszkodzeniach płuc spowodowanych zapaleniem, posocznicą, zatorem z zawałem, chemio-lub radioterapią, śródmiąższowymi chorobami płuc, ponieważ są one komórkami rezerwowymi dla nabłonka pęcherzyków płucnych.
W rozmazach cytologicznych widoczne są one jako pojedyncze komórki lub grupy komórek z dużymi jądrami i jąderkami oraz ziarnistą chromatyną, ze skąpą lub obfitą cytoplazmą. Gdy wykazują znaczną hiperplazję (jak np. w rozlanym uszkodzeniu pęcherzyków płucnych) mogą przypominać komórki gruczolakoraka. W takich przypadkach pomocne mogą być dane kliniczne. Po okresie jednego miesiąca od ostrego uszkodzenia płuc pneumocytów typu II nie spotyka się w BAL.