Safra kanalı sitolojisi

örnekleme yöntemleri

Safra kanalının sitolojik olarak örneklenmesi fırçalama, exfolyatif safra, ve safra stentinin yıkama spesmeni olarak sayılabilir. Fırçalama örnekleri, endoskopik retrograd kolanjiopankreatoghrafi ve perkutanöz transhepatik kolanjiografi ile elde edilebilir, ilk bahsedilen yöntemin duyarlılığı daha yüksektir. Yıkama spesimenleri stent değişimi esnasında safra stentinin yıkanması ile elde edilebilir. Fırçalama spesimeni doğruluk oranı en yüksek olandır.

Safra sitolojisi endikasyonları
Safra sitolojisinin primer endikasyonu, safra darlığı olan hastalarda malignensi şüphesidir. Yine de sitoloji asit-fast basil ve Giardia tesbitinde de faydalı olabilir. Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda çeşitli enfeksiyonlar, mantar ve sitomegalovirüs gibi, birlikte bulunabilir.

Preneoplastik lezyonlar
Safra kanalında Displazi görülebilir. Displastik hücreler kalabalık kümeler ve nükleer üstüstelik şeklinde izlenebilir. Belirgin nükleer atipi, artmış nükleus/sitoplazma oranı ve kromatin anomalileri görülür fakat bunlar adenokarsinomda görebileceğimizden daha az belirgindir.

Tümörler
Safra kanalı darlıkları, adenokarsinomlara bağlı meydana gelebilir. Malign hücrelerin sitolojik özellikleri: artmış N/S oran, kromatin kümelenmesi, nükleer molding veya bal peteği şeklinin kaybıdır.

Müsinöz adenokarsinomun tanısı zor olup, gene de yukarıda bahsedilen özelliklere sahip olabilir. Tümör hücreleri fazla miktarda müsin içerir. Hiperkromazi genellikle izlenmez ama kromatin berraklaşması ve kümelenme izlenir.

Papiller neoplazi de zor bir tanıdır: papiller adenom ile papiller karsinomu ayırmak özellikle problemlidir. Sitoloji ile, tek başına adenomdan çıkan bir adenokarsinomun tanısını, tüm örneğin histolojik incelemesi yapılmadan vermek mümkün değildir.

Ayırıcı tanı
Primer sklerozan kolanjit vakalarında safra kanalından alınan fırçalama örneklerinde, neoplastik süreçleri taklit edebilecek dereceye varan belirginlikte reaktif değişiklikler gözlenebilir. Dahası , primer sklerozan kolanjit hastaları displazi ve kolanjiokarsinom gelişimi için yüksek risk grubundadır.
Displastik hücre grupları, reaktif/ onarımda görevli hücrelerdeb daha kalabalıktır ve daha belirgin nükleer atipi gösterir.