Φυλλοειδής όγκος

Ο φυλλοειδής όγκος είναι ένα σπάνιο διφασικό επιθηλιακό και στρωματικό νεόπλασμα του μαστού. Οι περισσότεροι ασθενείς βρίσκονται στην τέταρτη και την πέμπτη δεκαετία της ζωής τους. Η βιολογική συμπεριφορά αυτών των νεοπλασμάτων είναι απρόβλεπτη, αν και το μέγεθος του όγκου, η μιτωτική δραστηριότητα και η ατυπία του στρώματος βοηθούν στην αξιολόγηση της βιολογικής συμπεριφοράς.  Οι κακοήθεις περιπτώσεις μοιάζουν και συμπεριφέρονται ως σαρκώματα παρά ως καρκινώματα.

Κυτταρολογικά διαγνωστικά χαρακτηριστικά

• Υπερκυτταρικά δείγματα με επιθηλιακά και στρωματικά στοιχεία
• Φυλλοειδή τμήματα στρώματος
• Πολυάριθμα ατρακτοειδή κύτταρα με επιμήκεις ανώμαλους πυρήνες και περιστασιακά πυρήνιο.
• Τμήματα στρώματος που παρουσιάζουν μεταχρωμασία
• Επιθηλιακή υπερπλασία μπορεί να υπάρχει

Η κυτταρολογική διάκριση από το ιναδένωμα στηρίζεται κυρίως στα πυρηνικά χαρακτηριστικά του στρώματος και στην κυτταροβρίθεια των τμημάτων του στρώματος. Τμήματα στρώματος με υψηλή κυτταροβρίθεια συναντώνται συχνότερα στον φυλλοειδή όγκο, ενώ με χαμηλή κυτταροβρίθεια στο ιναδένωμα. Ο διαχωρισμός του καλοήθους από τον κακοήθη φυλλοειδή όγκο βασίζεται στην ατυπία των στρωματικών κυττάρων και στην μιτωτική δραστηριότητα των ατρακτοειδών κυττάρων που είναι παρακείμενα στους πόρους. Αυξημένη κυτταροβρίθεια και ατυπία συναντάται στους κακοήθεις φυλλοειδείς όγκους. Εντούτοις η τελική κατηγοριοποίηση πρέπει πάντα να γίνεται από την εξέταση του χειρουργικού παρασκευάσματος.

Σημαντικός βαθμός επιθηλιακής υπερπλασίας μπορεί επίσης να παρατηρηθεί στους φυλλοειδείς όγκους,  συμπεριλαμβανομένης της άτυπης υπερπλασίας η οποία μπορεί να οδηγήσει σε λάθος διάγνωση καρκινώματος. Όταν παρατηρείται άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία, τα κυτταρολογικά χαρακτηριστικά που προσανατολίζουν περισσότερο προς τον φυλλοειδή όγκο και όχι προς το καρκίνωμα αποτελούν ο αυξημένος αριθμός γυμνών – ατρακτόμορφων πυρήνων και τα υψηλής κυτταροβρίθειας τμήματα στρώματος (‘phyllodes fragments’).