Πλακώδες καρκίνωμα

Υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί περίπου στο ένα-τρίτο όλων των πρωτοπαθών κακοηθειών του πνεύμονα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους καρκίνους αναπτύσσονται κεντρικά και ένα μικρό ποσοστό σε μικρότερους βρόγχους.

Σπάνιοι τύποι ׃

• θηλώδες
• διαυγοκυτταρικό
• μικροκυτταρικό
• τύπου βασικών κυττάρων

Κυτταρολογικά διαγνωστικά χαρακτηριστικά (καλά διαφοροποιημένοι όγκοι)

• Άφθονα κύτταρα με χαλαρή συνοχή μεταξύ τους, τα οποία μπορεί να είναι πολυγωνικά, στρόγγυλα ή επιμήκη.
• Πυκνό κυτταρόπλασμα, πορτοκαλόχρουν ( χρώση Παπανικολάου)
• Πλειόμορφοι, υπερχρωματικοί και συχνά πυκνωτικοί πυρήνες.
• Το πυρήνιο και το δίκτυο της χρωματίνης δεν εμφανίζονται με ευκρίνεια.
• Κύτταρα «tadpole» ή νηματοειδή κύτταρα.
• Συχνά απύρηνα κύτταρα
• Συστρεφόμενα νημάτια κερατίνης (Herxheimer spirals).

Τα «tadpole» ή νηματοειδή κύτταρα είναι κύτταρα με παράξενο, επίμηκες, ατρακτοειδές σχήμα που παρατηρούνται συχνά. Συχνά παρατηρούνται επίσης τα κοκκώδη συγκρίματα, η νέκρωση και η φλεγμονή.

Τα κύτταρα των μετρίως ή φτωχά διαφοροποιημένων όγκων παρουσιάζουν μεγαλύτερο πυρήνα με τραχύ και κοκκώδες δίκτυο χρωματίνης και κυανόφιλο κυτταρόπλασμα (με χρώση Παπανικολάου). Συχνά διατάσσονται σε πυκνές ομάδες. Κερατινοποίηση  παρατηρείται σπάνια ή καθόλου. Στους φτωχά διαφοροποιημένους όγκους η οριστική διάγνωση του πλακώδους καρκινώματος μπορεί μερικές φορές να είναι πολύ δύσκολη. Η διάγνωση ενός μη-μικροκυτταρικού καρκινώματος συνιστάται σε αυτές τις περιπτώσεις.   

Ψευδώς θετική διάγνωση μπορεί να γίνει ως αποτέλεσμα υπερεκτίμησης των αναγεννητικών και μεταπλαστικών διεργασιών. Ψευδώς αρνητική διάγνωση μπορεί να γίνει όταν το δείγμα περιέχει μόνο νεκρωτικό και φλεγμονώδες υλικό.

Διαφορική διάγνωση

• Αποκατάσταση
• Πλακώδης μεταπλασία
• Εκφυλιστικές αλλοιώσεις
• Μεσοθηλιακά κύτταρα
• Επίδραση ακτινοβολίας/ χημειοθεραπείας
• Επιμόλυνση του δείγματος από καρκινικά κύτταρα που προέρχονται από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα.

Ανοσοκυτταροχημεία

• Cytokeratin 7 –
• Cytokeratin 5 +
• Cytokeratin 20 –
• Νευροενδοκρινικοί δείκτες –
• TTF-1 –

 

occult carcinoma in situ

FNA moderately differ	FNA	FNA well differ	histology

FNA	FNA well differ	FNA well differ

Transbronchial FNA	Bronchial brush